CZAD – CICHY ZABÓJCA!

Jest tym groźniejszy, że nie posiada smaku, zapachu, barwy, nie szczypie w oczy i nie „dusi w gardle”, jest toksyczny, działa na rozrodczość, może działać szkodliwie na dziecko w łonie matki.

Tlenek węgla potocznie zwany czadem (oznaczany symbolem chemicznym „CO”) jest gazem powstającym w wyniku niepełnego spalania węgla i substancji, które w swym składzie węgiel posiadają.

Jest tym groźniejszy, że nie posiada smaku, zapachu, barwy, nie szczypie w oczy i nie „dusi w gardle”, jest toksyczny, działający na rozrodczość, może działać szkodliwie na dziecko w łonie matki. W bardzo dużym stężeniu (około 75-100%) może lekko pachnieć czosnkiem. Ma też bardzo „wybuchowy charakter”, a w powietrzu pali się niebieskawym płomieniem. Jest nieco lżejszy od powietrza, co powoduje, że w zamkniętych pomieszczeniach gromadzi się głównie pod sufitem, łatwo przenika przez ściany, stropy i warstwy ziemi.

Najczęstszą przyczyną zatrucia są pożary i wadliwa instalacja grzewcza. Piecyk gazowy w małej łazience bez przewodu kominowego (lub z niedrożnym przewodem kominowym), może w ciągu jednej minuty wytworzyć 29 dm sześciennych tlenku węgla, dawkę, która może zabić.

Jak działa?

Tlenek węgla do organizmu wchłania się w czasie, gdy oddychamy. Tak też zostaje z niego wydalony, (kiedy udaję się w porę wynieść zatrutego na powietrze). Kiedy już jest w naszych płucach, tam wiążę się z hemoglobiną, tworząc tzw. karboksyhemoglobinę. Niestety tlenek węgla wykazuje około 210 – 300 razy większe powinowactwo z hemoglobiną niż tlen. Związek ten uniemożliwia tak zmienionej hemoglobinie przenoszenie tlenu, przez co komórki naszego ciała i cały organizm jest mocno niedotleniony. W skutek działania karboksyhemoglobiny uszkodzeniu ulegają organy najbardziej na niedotlenienie wrażliwe, a dla nas ważne: ośrodkowy układ nerwowy, układ naczyniowo-sercowy.
Niestety tlenek węgla dostaję się z krwią matki do krwi płodu i może powodować śmierć dziecka, nawet, jeśli matka przeżyje.

Wysiłek fizyczny, wysoka temperatura, stres – a te zjawiska zawsze występują przy pożarze – dodatkowo wpływają na szybkość przesycania organizmu CO poprzez wymuszanie większej częstotliwości oddechu.

Jakie są objawy?

Po 6-7 minutach przebywania w pomieszczeniu, w którym stężenie CO wynosi ok. 70% doprowadza do nieodwracalnych zmian w organizmie, a po 20 minutach następuje zgon. Jednak przy większej ilości CO w pomieszczeniach zamkniętych śmierć może nastąpić błyskawicznie, już po kilku oddechach, na skutek uduszenia w wyniku porażenia ośrodków oddychania. Przy wysokich stężeniach CO nie występują żadne sygnały ostrzegawcze (jak bóle głowy, nagła słabość itp.) Co gorsza, osłabienie i utrata przytomności uniemożliwiają nam ucieczkę.
Objawy zatrucia tlenkiem węgla w zależności od % stężenia karboksyhemoglobiny we krwi:

4 brak objawów
4-8 niższa koncentracja, popełnianie drobnych błędów w testach
8-10 popełnianie ważnych błędów w testach
10-20 uczucie ucisku i lekki ból głowy, rozszerzenie naczyń skórnych
20-30 ból głowy, tętnienie w skroniach
30-40 silny ból głowy, osłabienie, oszołomienie, nudności, możliwość zapaści
40-50 silny ból głowy, osłabienie, oszołomienie, nudności, zaburzenia czynności serca, przyspieszenie tętna, zapaść
50-60 zaburzenia czynności serca, przyspieszenie tętna, śpiączka przerywana drgawkami
60-70 śpiączka przerywana drgawkami, upośledzenie czynności serca i oddychania, możliwość śmierci
70-80 tętno nikłe, oddychanie zwolnione aż do porażenia, zgon

Aby skutecznie udzielić pomocy należy:

wynieść zatrutego z miejsca narażenia z zapewnieniem własnego bezpieczeństwa (w razie potrzeby akcję przeprowadzi Państwowa Straż Pożarna dysponująca odpowiednim sprzętem izolującym drogi oddechowe),
zapewnić dopływ świeżego czystego powietrza,
wezwać pogotowie ratunkowe,
jak najszybciej podać tlen,
jeżeli osoba poszkodowana nie oddycha, ma zatrzymaną akcję serca, należy natychmiast zastosować sztuczne oddychanie metodą usta – usta, aparatem AMBU oraz masaż serca,
unikać obciążenia wysiłkiem fizycznym.

Poszkodowanemu musi być jak najszybciej udzielona pomoc lekarska. Leczenie szpitalne jest konieczne w każdym przypadku zatrucia tlenkiem węgla, zapobiega ono bowiem ewentualnym powikłaniom.

Pamiętajmy więc – najważniejsza jest profilaktyka!!!

Zaczadzenie w budynkach mieszkalnych może pośrednio powodować to, iż w okresie zimowym większość użytkowników budynków uszczelniania okna, drzwi przed zimnem. W ten sposób ogranicza się wymianę powietrza, a tym samym do spalania paliwa nie dostarcza się odpowiedniej ilości tlenu. Niedostateczna ilość tlenu do spalenia paliwa powoduje, ze następuje niepełne spalanie paliwa w urządzeniach grzewczych i tworzy się tlenek węgla, czyli czas. W takich przypadkach może dojść również do zaburzenia ciągu w przewodach kominowych i wydostawaniu się czasu do przestrzeni mieszkalnej, co poważnie zagraża życiu i zdrowiu mieszkańców. Obserwujemy wtedy tak zwany odwrotny ciąg powietrza w przewodach kominowych (z zewnątrz do wnętrza pomieszczenia).

Właściciele, zarządcy lub użytkownicy obiektów ogrzewanych paliwem stałym, ciekłym lub gazowym są obowiązani, zgodnie z prawem, do usuwania zanieczyszczeń z przewodów dymowych i spalinowych.

Doradzamy korzystanie z usług fachowców – kominiarz przynosi szczęście.

Łapiemy się za guzik ilekroć spotykamy kominiarza, wierząc, że przyniesie on nam szczęście.

Nieczyszczone, niedrożne kominy, zatkane kratki wentylacyjne lub wręcz ich brak, katastrofalny stan techniczny nawet nowych kominów.

Pamiętajmy, że kominiarz przyniesie szczęście i poczucie bezpieczeństwa jeśli regularnie poprosimy go o serwis i przegląd techniczny naszych kominów.

Pamiętaj!

Twoje i Twoich bliskich zdrowie a może nawet życie może w dużej mierze również zależeć może od tego jak poważnie potraktujesz treść tych rad.

Czad cichy zabójca…